Thuốc tránh thai là chủ đề nhận được sự quan tâm đông đảo của tất cả chị em phụ nữ trong độ tuổi sinh sản vì những lợi ích mà nó mang đến như tỷ lệ ngừa thai cao, chu kỳ đều đặn, giảm lượng máu kinh, giảm đau bụng kinh, một số loại có thể điều trị các nang mụn trứng cá… bên cạnh đó xoay quanh vỉ thuốc ngừa thai có rất nhiều lời đồn đoán khiến chị em thật sự hoang mang trước khi quyết định sử dụng nó.
Hiện trên thị trường cũng có rất nhiều loại thuốc ngừa thai cả loại hàng ngày lẫn loại khẩn cấp nên đôi khi chị em không biết lựa chọn nào là tốt nhất cho mình. Hôm nay mình sẽ giải đáp một số thắc mắc thường gặp để phần nào đó giúp chị em có cái nhìn thiện cảm, đúng đắn hơn về thuốc ngừa thai.
SỰ KHÁC NHAU GIỮA CÁC LOẠI THUỐC TRÁNH THAI HÀNG NGÀY
Thuốc tránh thai hàng ngày hay còn gọi là viên thuốc ngừa thai dạng kết hợp, mỗi viên thuốc là sự kết hợp cả thành phần estrogen và progestin với hàm lượng tương tự nhau trong mỗi viên thuốc đối với loại một pha, đối với loại nhiều pha thì hàm lượng progestin sẽ gia tăng mỗi tuần trong 3 tuần. Trình bày vỉ thuốc có thể loại 21 viên, không có viên giả dược (chỉ chứa sắt hoặc đường), loại 28 viên có từ 4-7 viên giả dược hoặc loại 28 viên không có viên giả dược.
Nếu sử dụng liên tục thì sẽ gây vô kinh đối với loại không có viên giả dược, nếu sử dụng không liên tục có khoảng nghỉ 1 tuần đối với vỉ 21 viên hoặc loại 28 viên có giả dược thì sẽ gây ra máu kinh giả do sụt giảm nội tiết, lượng máu này thường ít hơn chu kỳ bình thường.
Dù tác dụng chung là để ngừa thai nhưng có rất nhiều công ty sản xuất ra các loại thuốc này, sự khác nhau của chúng là thành phần estrogen hàm lượng cao hay thấp và chứa một loại progestin khác nhau.
Tác dụng của sự kết hợp estrogen và progestin là ức chế sự gia tăng nồng độ FSH và LH giữa chu kỳ kinh nguyệt, ức chế sự rụng trứng trong 90-95%. Ngoài ra nó còn làm đặc chất nhầy cổ tử cung gây cản trở cho sự di chuyển lên vòi trứng của tinh trùng, làm teo nội mạc tử cung tạo môi trường không thuận lợi để cho phôi làm tổ.
Có 4 thế hệ progestin sử dụng trong các viên thuốc ngừa thai kết hợp:
- Thế hệ 1: Norethindrone, norethindrone acetate, ethynodiol
- Thế hệ 2: Desogestrel, norgestrel’ levonorgestrel
- Thế hệ 3: Norgestimate
- Thế hệ 4: Drospireone
Estrogen tổng hợp trong vỉ thuốc ngừa thai thường là ethinyl estradiol (EE) với liều cố định trong mỗi vỉ thuốc, hàm lượng thay đổi từ 0.02 đến 0.035 mg đối với các loại thuốc ngừa thai kết hợp khác nhau.
TÁC DỤNG PHỤ CỦA THUỐC TRÁNH THAI HÀNG NGÀY thường do thành phần estrogen gây ra.
Các biểu hiện khi uống thuốc tránh thai cho thấy bạn đang chịu sự tác động của hormon là người bứt rứt khó chịu, thay đổi tâm trạng, dễ cáu gắt, buồn nôn hoặc nôn, nhức đầu, chóng mặt, rỉ huyết âm đạo, kinh ít, vô kinh, giảm ham muốn, khô âm đạo, ngứa….
SỰ KHÁC NHAU GIỮA CÁC LOẠI THUỐC TRÁNH THAI KHẨN CẤP
Thuốc tránh thai khẩn cấp là loại thuốc chỉ chứa thành phần progestin liều cao, uống một lần duy nhất sau khi có quan hệ không được bảo vệ trong vòng 3-5 ngày, hiệu quả và an toàn, tuy nhiên không được xem là biện pháp ngừa thai chính của các cặp đôi mà chỉ nên sử dụng trong trường hợp khẩn cấp như tên gọi của nó.
Cơ chế của thuốc ngừa thai khẩn cấp là ức chế rụng trứng nếu uống trước khi rụng trứng, nếu uống sau khi rụng trứng thì nó có tác dụng làm đặc chất nhầy cổ tử cung ngăn chặn sự di chuyển của tinh trùng, giảm nhu động vòi trứng, mỏng niêm mạc tử cung.
Có 2 loại thuốc ngừa thai khẩn cấp với rất nhiều tên gọi trên thị trường nhưng về cơ bản chứa một trong hai loại progestin sau:
- Levonogestrel 1.5mg 1 viên liều duy nhất: nên được uống trong vòng 3 ngày (72 giờ) sau khi có quan hệ không được bảo vệ, uống càng sớm càng tốt sau khi có quan hệ.
- Ulipristal acetate 30mg 1 viên liều duy nhất: nên được uống trong vòng 5 ngày (120 giờ) sau khi có quan hệ không được bảo vệ, uống càng sớm càng tốt sau khi có quan hệ.
TÁC DỤNG PHỤ THUỐC TRÁNH THAI KHẨN CẤP bao gồm: đau bụng, căng đau vú, buồn nôn, nôn, tiêu chảy, đau đầu, chóng mặt, mệt mỏi, thay đổi chu kỳ kinh nguyệt…
Trong mỗi chu kỳ bạn chỉ nên uống 1 viên thuốc ngừa thai khẩn cấp, có một số trường hợp tuy uống thuốc ngừa thai nhưng vẫn có thai, nếu thất bại thuốc không gây ảnh hưởng đến thai nhi, nếu thấy trễ kinh 3 tuần bạn nên kiểm tra xem có thai hay không. Trường hợp bạn có sự thay đổi trong chu kỳ kinh như rong huyết kèm đau bụng dưới, nên lưu ý nguy cơ thai ngoài tử cung.
UỐNG THUỐC TRÁNH THAI KHẨN CẤP CÓ HẠI KHÔNG?
Đây là thắc mắc của đại đa số chị em mà mình hay nghe. Về mặt sức khỏe của người phụ nữ khi uống thuốc ngừa thai khẩn cấp sẽ không hề bị ảnh hưởng nhưng vì một số tác dụng ngoại ý như thay đổi sự ra huyết của kỳ kinh khiến người phụ nữ cảm thấy lo lắng hơn bình thường.
DỊ ỨNG THUỐC NGỪA THAI
Dị ứng với thuốc ngừa thai rất hiếm gặp nhưng vẫn có thể xảy ra với tỷ lệ < 1/1000. Nếu có các triệu chứng của dị ứng như sốt, sưng lưỡi hay họng, khó thở hay khó nuốt ngay lập tức bạn phải ngưng sử dụng thuốc và liên hệ ngay nơi kê toa để nhận được sự trợ giúp.
Thuốc tránh thai nào tốt cũng là câu hỏi mình thường gặp, không phải cứ thế hệ progestin càng cao thì càng tốt hoặc liều estrogen càng thấp là càng tốt. Tùy vào độ tuổi, đáp ứng, cơ địa và tình trạng bệnh lý của mỗi người phụ nữ mà bác sĩ sẽ chọn một loại thuốc ngừa thai có thành phần phù hợp, giúp phụ nữ vừa ngừa thai tốt để vui hưởng hạnh phúc gia đình mà vẫn vững vàng tâm lý, giữ gìn làn da, vóc dáng.
>>Xem thêm các bài viết về ngừa thai tại đây<<
ĐỂ ĐƯỢC TƯ VẤN VỀ VIỆC SỬ DỤNG THUỐC NGỪA THAI THEO TỪNG CÁ THỂ RIÊNG BIỆT, HIỆU QUẢ VÀ AN TOÀN, THEO DÕI KỸ CÀNG TRONG QUÁ TRÌNH SỬ DỤNG CÁC BẠN CÓ THỂ LIÊN HỆ KHÁM TRỰC TIẾP VỚI TÔI.