Dự trữ buồng trứng của phụ nữ được ví như một tài khoản ngân hàng mà tài khoản này chỉ có mỗi ngày một hao hụt chứ không thể sinh lãi. 

DỰ TRỮ BUỒNG TRỨNG LÀ GÌ

Dự trữ buồng trứng là thuật ngữ dùng để ước lượng số nang noãn còn lại trên buồng trứng nhằm đánh giá khả năng sinh sản của người phụ nữ cũng như dự đoán đáp ứng với kích thích buồng trứng trước khi điều trị hiếm muộn, thường nhắc đến dự trữ buồng trứng ngày nay người ta sẽ nghĩ ngay đến AMH, là anti-mullerian hormone được sản xuất bởi các tế bào hạt của nang noãn tiền hốc và nang noãn có hốc. AMH phản ánh số nang noãn đang phát triển và đoàn hệ nang nguyên thủy trên cả hai buồng trứng. AMH cao nhất ở tuổi 25 do đoàn hệ nang noãn được chiêu mộ ở tuổi 25 có nhiều nang hốc và tế bào hạt hơn và sức sống nang noãn tốt hơn. 

GIẢM DẦN THEO TUỔI

Số lượng nang noãn trong buồng trứng cao nhất là lúc thai nhi nữ còn nằm trong bụng mẹ khoảng 16-20 tuần tuổi thai. Sau đó, số lượng nang noãn này chỉ có thể giảm đi, không tăng thêm được. Lúc sinh ra, hai buồng trứng của bé gái chỉ còn khoảng 1 triệu nang noãn và liên tục giảm dần do nang noãn tự thoái hoá. Đến khi dậy thì (khoảng 13 tuổi) thì buồng trứng bắt đầu có hiện tượng rụng trứng (phóng noãn).

Vậy nên số nang noãn trong buồng trứng sẽ giảm dần theo tuổi. Đồng thời, khi càng lớn tuổi thì chất lượng nang noãn có thể bị giảm dần do tuổi sinh học của nang noãn tăng theo tuổi của người phụ nữ cùng với những tác động đến từ môi trường cũng như nhiều bệnh lý khác trong cơ thể người phụ nữ. Đến thời điểm mãn kinh hai buồng trứng còn trên dưới 1.000 nang noãn. Nhưng những nang noãn này chất lượng quá kém, không còn sử dụng được nữa. 

Cho đến nay, người ta chưa tìm ra cơ chế chính xác nào giúp làm tăng số lượng hay cải thiện chất lượng nang noãn. Kích thích buồng trứng chỉ là biện pháp nhằm sử dụng hiệu quả tối đa số nang noãn còn lại của buồng trứng chứ không phải làm buồng trứng tốt lên.

CHỈ ĐỊNH XÉT NGHIỆM DỰ TRỮ BUỒNG TRỨNG

• Tuổi > 35 
• Vô sinh chưa rõ nguyên nhân, bất kể tuổi nào 
• Yếu tố gia đình có mãn kinh sớm  
• Tiền căn có phẫu thuật trên buồng trứng (bóc u buồng trứng hay đốt điểm buồng trứng, cắt buồng trứng 1 bên, hóa trị hay xạ trị) 
• Đáp ứng kém với kích thích buồng trứng khi điều trị hiếm muộn 
• Phụ nữ có hút thuốc 

CHỈ SỐ DỰ TRỮ BUỒNG TRỨNG LÀ GÌ?

Việc đánh giá dự trữ buồng trứng là sự kết hợp của nhiều yếu tố chứ không dựa chủ yếu đơn thuần một yếu tố. Dưới đây là một số yếu tố được sử dụng.

• Tuổi người phụ nữ 
• Nội tiết sinh sản cơ bản: lấy máu vào ngày 2-4 của chu kỳ: FSH, Estradiol, Inhibin B 
• Siêu âm buồng trứng: đếm nang noãn thứ cấp hay nang noãn có hốc (AFC), đo thể tích buồng trứng 
• AMH: được quan tâm nhiều nhất, có thể được lấy vào bất kỳ giai đoạn nào của kỳ kinh tuy rằng chỉ số có thể sẽ cao hơn ở giai đoạn buồng trứng có nhiều nang có hốc.

BẢNG ĐÁNH GIÁ GIẢM DỰ TRỮ BUÔNG TRỨNG

YẾU TỐ	BÌNH THƯỜNG	GIẢM DỰ TRỮ BUỒNG TRỨNG
Tuổi phụ nữ	<38	>=38
FSH N2-3 (IU/L)	5-10	>10
Estradiol N2-3 (pg/ml)	25-80	<25 hay >80
AFC N3-5	>5	<=5
AMH (ng/ml)	>1.1  VN > 1.25	<1.1  VN <=1.25

AMH THẤP THÌ KHÔNG THỂ CÓ THAI?

Câu hỏi các chị em hay hỏi tôi là: nếu AMH thấp thì không thể có thai phải không? Điều này không thực sự đúng vì AMH thấp không khẳng định chất lượng nang noãn kém, nếu bạn cố gắng điều chỉnh theo các bước sau thì chỉ số AMH có thể cải thiện và chất lượng nang noãn sẽ tốt hơn, việc thụ thai thì chỉ cần một trứng tốt và một tinh trùng khỏe mà thôi.

Tuy nhiên chỉ số AMH thấp tiên lượng không tốt cho việc điều trị hiếm muộn và báo động rằng người phụ nữ không nên trì hoãn việc điều trị nhằm tránh trường hợp cạn kiệt kho dự trữ trứng thì chỉ còn một cách là đi xin trứng mà thôi. 

CÁCH LÀM TĂNG DỰ TRỮ BUỒNG TRỨNG TỰ NHIÊN

Dưới đây là một số cách có thể giúp chị em làm tăng dự trữ buồng trứng một cách tự nhiên:

• Đầu tiên bạn nên duy trì một cân nặng lý tưởng, tránh thừa cân béo phì hoặc quá gầy. 
• Cung cấp đủ vitamin D: lưu ý dân công sở ngày nay làm việc bên trong những tòa nhà ít khi tiếp xúc với ánh nắng dù sống ở những đất nước nhiều nắng, thậm chí đi ra trường cũng dùng kem chống nắng nên thiếu vitamin D ngày càng trở nên trầm trọng vì vitamin D có nhiều trong ánh nắng mặt trời buổi sáng sớm và có trong thực phẩm rất ít. 
• Không hút thuốc: bạn nên bỏ hút thuốc nếu nghiện thuốc vì những hóa chất độc hại trong thuốc lá có thể gây ảnh hưởng đến chất lượng nang noãn của bạn, tránh luôn cả việc hút thuốc thụ động. 
• Tập thể dục đều đăn ít nhất 3 lần mỗi tuần và mỗi lần khoảng 45 phút trong 3 tháng có thể cải thiện AMH. 
• Trong một nghiên cứu 2013 phụ nữ bị bệnh Crohn có nồng độ AMH thấp hơn phụ nữ bình thường cho nên việc cung cấp đủ chất dinh dưỡng và vitamin rất cần thiết để gia tăng dự trữ buồng trứng. 

Tuy nhiên tôi không khuyến cáo mọi người cố chấp áp dụng phương pháp tự nhiên khi mà các chỉ số xét nghiệm trả lời rằng buồng trứng của bạn cần được cấp cứu.

Phương pháp tự nhiên chỉ áp dụng khi mà các chỉ số xét nghiệm của bạn ở trong giới hạn an toàn nhưng bạn chưa có điều kiện để áp dụng các biện pháp hỗ trợ sinh sản ngay hoặc trong thời gian bạn đang chờ để được điều trị bạn có thể áp dụng nó. Nếu may mắn bạn có thể có thai tự nhiên trước khi bắt đầu điều trị

>> Xem thêm bài viết liên quan đến HIẾM MUỘN <<

Nếu các bạn muốn hỏi thêm điều gì, hãy để lại comment bên dưới nhé! Chúc các bạn nhiều hạnh phúc!